Dünya Plastik Kurulu (WPC), plastik kirliliğini sona erdirmek hedefiyle imzalanacak global mutabakat öncesi hükümetlere davette bulundu. Ülkelerin çok farklı zorluklarla karşı karşıya olduğunu ve farklı tahlillere gereksinim duyduğunu belirten Dünya Plastik Konseyi Başkanı Benny Mermans, bu nedenle muahedenin her ülke ve bölgenin koşulları gözetilerek esnek bir formda yapılması gerektiğini söyledi. “Anlaşma, her ülke ve bölgenin mutabakatın amaçlarına kendi şartlarına en uygun yollarla ulaşabilmesi için esneklik sağlamalıdır,” dedi.
DÖNGÜSEL PLASTİK SİSTEMİNE GEÇİŞ VURGUSU
Dünya Plastik Kurulu Üyesi ve PAGEV Yönetim Kurulu Lideri Yavuz Eroğlu da döngüsel plastik sistemine geçişin plastik atık meselesini çözmenin anahtarı olduğunu belirterek, “Plastiklerin tüm ömür mühletine döngüsellik kazandırılması ve maksada uygun bir atık idare sistemi geliştirilmesi, antlaşmanın temel taşı olmalı” dedi. Eroğlu, döngüsel iktisada geçişin yalnızca sera gazı emisyonlarını azaltmak ve kaynak verimliliğini artırmanın yanında ekonomik kalkınmayı da teşvik edeceğini belirtti.
ANLAŞMA İÇERİĞİNE DAİR EK ÖNERİLER
Dünya Plastik Kurulu, Pazartesi günü yapılacak son oturum öncesi, 5 başlıkta muahedenin içeriğine dair ek tekliflerini paylaştı:
Sürdürülebilir Finans Düzenekleri: Bilhassa gelişmekte olan ekonomiler için gerekli finansmanı sağlamak ismine kamu ve özel bölümden büyük ölçekli yatırımları harekete geçirecek sistemlerin kurulması gerektiği belirtildi. Bu çerçevede, âlâ tasarlanmış üretici sorumluluğu programları, materyallerin toplanması, ayrıştırılması ve geri dönüştürülmesini finanse etmek için kullanılabilir.
Uygulamaya Dayalı Yaklaşım: Yüksek sızıntı riski taşıyan plastik eserlerin kirliliğe dönüşmesini önlemek için mahallî olarak uygulanabilecek bir karar ağacı kıymetlendirme çerçevesinin global olarak benimsenmesi gerektiği belirtildi.
Ticaret: Geri dönüşüm ve atık idaresi altyapısına sahip olmayan ülkelerden bu altyapıya sahip olanlara plastik atıkların serbestçe taşınması sağlanmalı, böylelikle plastiklerin döngüselliği teşvik edilmeli.
Ürün Tasarımı: Plastiklerin daha kolay tekrar kullanılması, geri dönüştürülmesi, onarılması ve sağlam olması için tasarım sürecinde bu standartların benimsenmesi gerektiği vurgulandı.
Kayıt Dışı Kesim: Global plastik atık toplamanın yüzde 60’ını yöneten sokak toplayıcılarının plastik bölümü açısından ehemmiyetine dikkat çekildi ve bu bölümün kıymetli katkılarının tanınması gerektiği tabir edildi.
NİHAİ MÜZAKERE BUSAN’DA
Birleşmiş Milletler Etraf Meclisi (UNEA) kapsamında plastik kirliliği ve deniz ortamı konusunda milletlerarası hukukî bağlayıcılığı olan bir evrak geliştirmek emeliyle kurulan Hükümetlerarası Müzakere Komitesi (HİK), beşinci toplantısını 25 Kasım Pazartesi günü Güney Kore’nin Busan kentinde yapacak. Dünya Plastik Kurulu Üyesi ve PAGEV Yönetim Kurulu Lideri Yavuz Eroğlu’nun da iştirak göstereceği bu toplantıda, plastik kirliliğini sona erdirmek için milletlerarası bir antlaşma üzerindeki son müzakere tipi yapılacak.