Sokakta yaşayan hayvanlara “ötanazi” uygulamasına ait tartışmalara neden olan yasanın geçen hafta yürürlüğe girmesinin akabinde kimi bölgelerde köpeklerin “uyutulmaya” başlandığı savları gündemdeki yerini koruyor. Evvelki gece de Ankara’nın Altındağ ilçesinde boş bir toprakta kesilerek parçalanmış halde ve çoğunluğu yasaklı ırklardan oluşan 10’un üzerinde köpek, 1 kedi ve 2 koyunun cansız vücudu toplu mezarın içinden çıkarıldı. Altındağ Belediyesi ise ötanazi savlarını reddetti.
Olay yerine giderek içinde yasaklı ırk köpeklerin de olduğu cesetleri görüntüleyen hak savunucuları, avukat Hülya Polat ve Tuba Gürsoy eşliğinde kabahat duyurusunda bulundu, 6 kişi gözaltına alındı.
Olay günü Tatlar Mahallesi’nde Altındağ Belediyesi’ne bağlı hayvan barınağının içine de giren hak savunucuları, içlerinde olağanda onar köpeğin bulunduğu padoklardaki nüfusun yarı yarıya azaldığını, yerin ve kafeslerin yeni temizlenmiş ve ıslak olduğunu söyledi. Vatandaşların savına nazaran barınakta paklık olağanda sabah saatlerinde yapılıyordu.
Bölgeye giden hayvan hakları savunucularının tabirleri, tutanaklara şöyle yansıdı:
“Görevlilerin gezdirdik dediği hayvanseverleri diğer kimse tanımıyordu, şüphelendik”
“Barınakta vazifeli memur, ‘Hayvansever arkadaşlar evvelce geldi, gezdiler. Kendilerine padokları gezdirdik ve bir şey olmadığını gördüler’ dedi. İçerden çıkan görevlilerin gezdirdiği hayvanseverleri öteki kimse tanımadığı için ve çok rahat göründükleri için ben de şüphelendim ve yanımda bulunan 2 hayvansever ile gezip şahsen görmek istedim.
“‘Yıkasak bir sıkıntı yıkamasak bir keder, yıkamasak neden yıkamadınız diyorsunuz’ dediler”
Barınak vazifelisi bizi 3 kişi olarak içeri alıp gezdirmeyi kabul etti. Biz de girip padokları gezdik. Olağanda padoklarda en az 10 köpek olurken ben en fazla 4-5 tane gördüm. Ayrıyeten yerlerin yeni yıkandığını suların daha kurumadığını da görünce durumdan şüphelendim. Bu durumu bizi gezdiren görevlilere sorduğumuzda, ‘Yıkasak bir kaygı yıkamasak bir keder, yıkamasak neden yıkamadınız diyorsunuz’ diye yanıt verdi.
“Görevliler ‘Temizlik yapılmadı’ dedi, üzerime yürüdü”
Olması gerekenden çok az sayıda köpek vardı ve kelam konusu köpeklerin bulunduğu yerler çok temizdi. Hatta hayvanların önünde ne mama ne de su vardı. Vazifeliler çiş olduğunu söyledi. Padokların tamamı ıslak haldeydi. Bu tıp paklık işleri sabah saatlerinde yapılır fakat vazifeliler paklık yapılmadı diye söyleyince ben de huzursuz olup etrafı gezmek istedim. Bu andan sonra başta bize yardımcı olmak isteyen vazifeliler bir anda panik ve tasa içinde üzerimize yürüyüp bağırıp çağırmaya başladılar. Vazifeliler bizi şüphelenmemiz üzerine panik ve tasa içinde dışarıya çıkardılar. Bir misyonlu bana ‘Zabıtaları çağırın, atın bunları buradan’ dedi, bir tanesi üzerime yürüdü.
“Yasaklı ırkların tutulduğu yerden yalnızca bir köpeğin sesi geliyordu”
Biz içerideyken yasaklı ırkların tutulduğu yerden yalnızca bir köpeğin sesi geliyordu. Bu durum üzerine kuşkularımız uygunca arttı. Barınağın art tarafına gitmek istedim ancak bana pürüz olmaya çalıştılar. ‘Sen ne yapmaya çalışıyorsun, ismin ne senin?’ diye bağırıp durdular. Art tarafa, yasaklı hayvanların bulunduğu tarafa yanlışsız yöneldiğimde vazifeliler panikleyip cep telefonu ile çekim yapmamı engelleyerek zorla görüntü kaydını kapattırdılar.
Bizden evvel barınağa gelen hayvanseverlerden barınağın üst tarafındaki yerde ceset kokusu geldiğini duyduk. Toprağa daha gelmeden leş kokusunun geldiğini fark ettim. Kokuyu takip ederek kokunun geldiği yerde içi boşaltılmış bir çok çöp poşetinin ve çuvalın rast gele atılmış olduğunu, birtakım poşet ve çuvalların ise gömüldüğünü, uçlarının dışarıda kaldığını gördüm. Kokunun ağır olduğu yere yanlışsız ilerlediğimizde bir çukurun içinde birden çok meyyit hayvan olduğunu gördük.
“Ölü köpeklerin üzerinde bir dana başı, halıfleks ve poşet içerisinde meyyit bir koyun vardı”
Hayvanların kimisi çuvalla kimisi rastgele kimisi de gelişi hoş atılmıştı, çok az bir kısmı toprak ile örtülü hayvanlar vardı, bir kısma ise halıfleks üzere bir şey örtülmüştü. Hayvanları denetim ettiğimizde meyyit köpekler olduğunu gördüm lakin bunu kamufle etmek için bir dana başı ve bir poşet içerisinde tekrar meyyit bir koyun gördüm. Gördüğüm ve denetim ettiğim meyyit köpeklerin üzerinde kan vardı, kimilerinin şişmiş, iç organlarının dışarıya çıkmış ve kimilerin da tahminimce kesici aletler ile bedenlerinde derin yaralar açılmış olduğunu gördüm. Kokudan ötürü alanda çok fazla duramadım fakat açıp denetim edemediğim ve içlerinde öbür hayvanlar olan öbür poşetler de vardı.
“Daha evvel ziyarete geldiğimde koyun yaşıyordu”
Pitbull, sokak köpeği, yasaklı ırk cinsi köpekler ve hatta göğüsleri süt dolu köpekler şimdi kanları üzerinde taze iken azap edildiği aşikâr, bedeninde kesik izleri olan güya ortadan vurulmuş ikiye bölünmüş, bağırsakları dışarı çıkmış köpekler vardı. Yavru köpekler bile vardı. Koyun şiş olduğu için zehirlenerek öldürüldüğünü düşünüyorum. Köpeklerin kimileri da şişmişti, onlar da zehirlenmiş olabilir. Daha evvelki aylarda Altındağ Hayvan Barınağı’na ziyarete geldiğimde, koyunun yaşadığını biliyorum.”
Niğde Belediyesi’nin barınağında ‘uyutulan’ köpeklerin topluca gömüldüğü görüntülendi, avukatlar hata duyurusunda bulundu TIKLAYIN – Niğde Belediyesi’nin barınağında ‘uyutulan’ köpeklerin topluca gömüldüğü görüntülendi, avukatlar hata duyurusunda bulundu TIKLAYIN-Niğde Belediyesi köpeklerin “uyutulduğunu” doğruladı: Doğal mevti gerçekleşen, “zoonoz etken” taşıyan hayvanlarla ilgili süreçler kanuna ve vicdana uygun |
Sokak hayvanlarına ait yeni maddede hangi düzenlemeler yer alıyor? Kamuoyunda ‘ötanazi’ tartışmalarıyla reaksiyonlara neden olan 17 unsurluk ‘160 sayılı Hayvanları Müdafaa Kanunu’nda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi’, TBMM Genel Kurulu’da iki gün boyunca 28 saat süren görüşmelerin akabinde AKP ve MHP oylarıyla maddeleşti. Teklif, 224 ‘Hayır’ oyuna karşılık 273 ‘Evet’ oyuyla 30 Temmuz’da sabaha karşı kabul edildi. “7527 Hayvanları Müdafaa Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun”, 1 Ağustos gece yarısı yayımlanan 2 Ağustos tarihli Resmi Gazete ile yürürlüğe girdi. Teklifle; Hayvanları Muhafaza Kanunu’nda değişikliğe gidilecek. Buna nazaran, Kanun’un emellerine “insan, hayvan ve etraf sıhhati gözetilmek kaydıyla” sözü eklenecek. Sahipsiz hayvanlara ait yürütülecek çalışmalarda, kedi ve köpeklerin sahipli hayvan statüsüne alınabilmesi için Veteriner Hizmetleri, Bitki Sıhhati, Gıda ve Yem Kanunu kapsamında Tarım ve Orman Bakanlığı veri tabanına kaydedilmesi mecburiliği bulunduğundan “sahipli hayvan” ve “sahipsiz hayvan” kavramları açık halde tanımlanacak. GÖKÇER TAHİNCİOĞLU YAZDI – 10 soruda ‘ötanazi’ düzenlemesi: Tartışmalı yasa ne getiriyor, sokak köpekleri öldürülecek mi, uygulamayan belediyelere ne yapılacak? Kanun’daki “yakala-kısırlaştır-sal” metodunun kaldırılması nedeniyle “hayvan bakımevi”; yani barınak tarifinde değişiklik yapılacak. Barınakların tarifi, “Bakanlıktan müsaade alınmak suretiyle kurulan ve hayvanların sahiplendirilinceye kadar barındırıldığı ve rehabilite edildiği bir tesis” formunda değiştirilecek. “Sahipsiz ve güçten düşmüş” hayvanların barınaklara toplanması ve buralarda “rehabilite” edilerek sahiplendirilinceye kadar bakılacak olması sebebiyle bakımevleri dışında bir hayvana bakmanın onun yasal sorumluluğunu alarak sahiplenilmesi suretiyle mümkün olabileceği prensibi kabul edilecek. Kanun’un prensipleri ortasında yer alan “Evcil hayvanlar, cinsine mahsus hayat koşulları içinde yaşama özgürlüğüne sahiptir. Sahipsiz hayvanların da sahipli hayvanlar üzere hayatları desteklenmelidir.” tabiri yürürlükten kaldırılacak. Yerel idareler, yani belediyeler, gönüllü kuruluşlarla iş birliği içerisinde, sahipsiz hayvanların sahiplendirilinceye kadar bakılmaları için hayvan barınakları kurarak bakımlarını ve tedavilerini yapacak. Barınaklara alınan hayvanlardan “rehabilite edilen köpekler” sahiplendirilinceye kadar bu yerlerde barındırılacak. Yanlışsız ve şimdiki bilgi için barınaklara alınan hayvanlar Tarım ve Orman Bakanlığı veri sistemine kaydedilecek. Sokak köpeklerine ‘ötanazi’ tartışmalarına neden olan düzenleme maddeleşti: “İnsanlık tarihine utançla geçecek, çocuklarınıza kanlı bir miras bıraktınız!” Veteriner Hizmetleri Kanunu’ndaki ‘ötanazi’ koşulu Barınaklara alınan köpeklerden “insan ve hayvanların hayatı ve sıhhati için tehlike teşkil eden ve olumsuz davranışları denetim edilemeyen, bulaşıcı yahut tedavi edilemeyen hastalığı bulunan ya da sahiplenilmesi yasak olanlarına”, Veteriner Hizmetleri, Bitki Sıhhati, Gıda ve Yem Kanunu’nun 9. hususundaki “Hayvanlara ötenazi yapmak yasaktır. Fakat, hayvanlara acı ve ıstırap çektiren yahut güzelleşme durumu bulunmayan hastalık durumlarında, akut bulaşıcı bir hayvan hastalığının önlenmesi ya da eradikasyonu gayesiyle yahut insan sıhhati için risk oluşturan durumlarda, davranışları insan ve hayvanların hayatı ve sıhhati için tehlike teşkil eden ve olumsuz davranışları denetim edilemeyen durumlarda veteriner doktor tarafından ötenazi yapılmasına karar verilebilir. Ötenazi süreci veteriner tabip tarafından yahut veteriner tabip nezaretinde yapılır.” kararları uygulanacak. Belediyeler, sahipsiz köpeklere ait yürüttüğü iş ve süreçlerde Konut Hayvanlarının Korunmasına Dair Avrupa Kontratı kapsamında gerekli idari önlemleri almaya yetkili olacak. “Yerel idareler ismine toplanan sahipsiz hayvanların bakımevi dışında bir yere terk edilmesi yahut bakımevinde barındırılan köpeği bakımevi dışında bir yere bırakmak” fiilleri yasak kapsamına alınacak. Böylelikle sahipsiz hayvanların toplanması, barınaklara götürülmesi ve bu hayvanların sahiplendirilinceye kadar barınaklarda bakılmasına ait kararların uygulanmasın ve lokal idarelerin vazifelerini yerine getirmesi amaçlanacak. Meclis’te birinci gün: Sokak köpeklerine ‘ötanazi’ tartışmalarına neden olan 5. husus, Genel Kurul’da kabul edildi: “Bu husus ölümdür, çocuklarınızın yüzüne bakamayacaksınız!” Hayvanlara yapılacak müdahalenin yalnızca tıbbi gerekçelerle değil Kanunda yer alan başka istisnai durumlarda da yapılabilecek. “Yerel idareler ismine toplanan sahipsiz hayvanların bakımevi dışında bir yere terk edilmesi yahut bakımevinde barındırılan köpeği ‘bakımevi’ dışında bir yere bırakmak” fiilleri yasak kapsamına alınacak. Böylelikle sahipsiz hayvanların toplanması, hayvan barınakşarın götürülmesi ve bu hayvanların sahiplendirilinceye kadar barınak bünyesinde bakılmasına ait kararların uygulanmasının ve lokal idarelerin misyon ve sorumluluklarını eksiksiz olarak yerine getirmelerinin sağlanması amaçlanacak. İl Hayvanları Muhafaza Konseyinin vazifeleri ortasına, hayvan ve etraf sıhhatini muhafazaya yönelik olarak sahipsiz hayvanlardan kaynaklı problemleri belirlemek ve bu sıkıntılara ait tahlil teklifleri üretmek eklenecek. Düzenlemeyle başta lokal idareler olmak üzere öteki ilgili kurum ve kuruluşlara yapılacak dayanağın kapsamı genişletilecek. Buna nazaran de insan, hayvan ve etraf sıhhatinin korunması gayesiyle barınaklar, hastaneler ve ameliyathaneler kurmak; bunlara ait ilaç, alet ve ekipmanları temin etmek ile bakımevlerinde bakım, rehabilitasyon ve sahiplendirme üzere faaliyetleri yürütmek için başta mahallî idareler olmak üzere başka ilgili kurum ve kuruluşlara teşvik yahut Bakanlıkça uygun görülen ölçülerde mali dayanak sağlanacak. Sokak köpeklerine yönelik yasaya reaksiyon yağıyor: “Barınak değil mevt kampı; gece nasıl rahat uyuyacaksınız!” Ödenekler öbür bir hedef için kullanılamayacak Hayvanları müdafaaya yönelik kararlara ters hareket eden yahut sahiplendiği hayvanların bakımını önemli halde ihmal eden ya da onlara ağrı, acı yahut ziyan veren şahısların kontrolle yetkili merci tarafından hayvan bulundurması yasak olacak ve hayvanlarına el konulacak. Kelam konusu hayvanlardan sahiplendirilme niteliği olanlar sahiplendirilinceye kadar hayvan bakımevinde barındırılacak. Caydırıcılığın sağlanması için sahipli hayvanın sahibi tarafından terk edilmesi kabahatine ait idari para cezası hayvan başına 2 bin liradan 60 bin liraya çıkarılacak. Lokal idareler ismine toplanan sahipsiz hayvanları barınak dışında bir yere terk eden yahut barınakta barındırılan hayvanı barınak dışında bir yere bırakanlara ise hayvan başına 50 bin lira idari para cezası verilecek. Teklifle, Hayvanları Muhafaza Kanunu’ndaki “yerel hayvan müdafaa görevlileri”ne ait karar yürürlükten kaldırılacak. Büyükşehir belediyeleri, vilayet belediyeleri ve nüfusu 25 bini aşan belediyeler, “sahipsiz yahut güçten düşmüş ya da tehlike arz eden hayvanların korunması ve sahiplendirilinceye kadar bakımının yapılması ile rehabilitasyonunun sağlanması” hedefiyle hayvan barınakları kuracak. Belirtilen hayvanlar, ilgili belediyeler tarafından hayvan barınaklarına götürülecek. Hayvan barınağı kurma zaruriliği olmayan belediyeler ile vilayet özel yönetimleri, sorumluluk alanındaki bu hayvanları en yakın hayvan bakımevine götürecek. Belirtilen kaynağı ayırmayan belediye başkanı ve meclis üyeleri ile ayrılan kaynağı hayvan barınakları kurmak, sahipsiz hayvanları toplamak, “rehabilite etmek” yahut sahiplendirilinceye kadar bakmak için harcamayan yahut bu kaynağı diğer emeller için sarf eden belediye başkanı ve belediye yetkililerine 6 aydan 2 yıla kadar mahpus cezası verilecek. Söz konusu belediyeler 31 Aralık 2028’e kadar belirtilen hayvan barınakları kurmakla ve mevcut bakımevlerinin şartlarını güzelleştirmekle yükümlü olacak. Sokak hayvanlarına ‘ötanazi’ öngören yasa teklifi komiteden tartışmayla geçti: “Katliam yasasının failleri olarak fotoğrafınızı çektirin, tarihe geçtiniz!” Belediyeler, 31 Aralık 2028’e kadar hayvan barınakları kurmak, rehabilitasyon süreçlerini gerçekleştirmek ve sahipsiz hayvanlara sahiplendirilinceye kadar bakmak için mutlaklaşmış en son bütçe gelirlerinin binde 5’i oranında kaynak ayıracak. Bu oran, büyükşehir belediyelerinde binde 3 olarak uygulanacak. Verilen önergenin kabul edilmesiyle, belediyelerce bu oranların üzerinde yapılan harcamaların yüzde 40’ı, Hazine ve Maliye Bakanlığınca belediyeye aktarılacak. Aktarılacak fiyat hiçbir formda unsurdaki oranların yüzde 40’ını geçemeyecek. Ayrılan ödenekler diğer bir emel için kullanılamayacak. Kedi ve köpek sahipleri, hayvanlarını en geç 31 Aralık 2025’e kadar dijital kimliklendirme formülleriyle kayıt altına aldırmak zorunda olacak. Sahipsiz hayvanlara ait yürütülecek çalışmalarda, kedi ve köpeklerin sahipli hayvan statüsüne alınabilmesi için Veteriner Hizmetleri, Bitki Sıhhati, Gıda ve Yem Kanunu kapsamında Tarım ve Orman Bakanlığı veri tabanına kaydedilmesi mecburiliği bulunduğundan “sahipli hayvan” ve “sahipsiz hayvan” kavramları açık bir halde tanımlanacak. Teklifin detayları Teklifle; Hayvanları Muhafaza Kanunu’nda değişikliğe gidilecek. Buna nazaran, Kanun’un maksatlarına “insan, hayvan ve etraf sıhhati gözetilmek kaydıyla” tabiri eklenecek. Sahipsiz hayvanlara ait yürütülecek çalışmalarda, kedi ve köpeklerin sahipli hayvan statüsüne alınabilmesi için Veteriner Hizmetleri, Bitki Sıhhati, Gıda ve Yem Kanunu kapsamında Tarım ve Orman Bakanlığı veri tabanına kaydedilmesi zaruriliği bulunduğundan “sahipli hayvan” ve “sahipsiz hayvan” kavramları açık halde tanımlanacak. Kanun’daki “yakala-kısırlaştır-sal” metodunun kaldırılması nedeniyle “hayvan bakımevi”; yani barınak tarifinde değişiklik yapılacak. Barınakların tarifi, “Bakanlıktan müsaade alınmak suretiyle kurulan ve hayvanların sahiplendirilinceye kadar barındırıldığı ve rehabilite edildiği bir tesis” halinde değiştirilecek. “Sahipsiz ve güçten düşmüş” hayvanların barınaklara toplanması ve buralarda “rehabilite” edilerek sahiplendirilinceye kadar bakılacak olması sebebiyle bakımevleri dışında bir hayvana bakmanın onun yasal sorumluluğunu alarak sahiplenilmesi suretiyle mümkün olabileceği unsuru kabul edilecek. Kanun’un unsurları ortasında yer alan “Evcil hayvanlar, tipine has hayat kaideleri içinde yaşama özgürlüğüne sahiptir. Sahipsiz hayvanların da sahipli hayvanlar üzere hayatları desteklenmelidir.” sözü yürürlükten kaldırılacak. Yerel idareler, yani belediyeler, gönüllü kuruluşlarla iş birliği içerisinde, sahipsiz hayvanların sahiplendirilinceye kadar bakılmaları için hayvan barınakları kurarak bakımlarını ve tedavilerini yapacak. Barınaklara alınan hayvanlardan “rehabilite edilen köpekler” sahiplendirilinceye kadar bu yerlerde barındırılacak. Yanlışsız ve yeni bilgi için barınaklara alınan hayvanlar Tarım ve Orman Bakanlığı veri sistemine kaydedilecek. Veteriner Hizmetleri Kanunu’ndaki ‘ötanazi’ koşulu Barınaklara alınan köpeklerden “insan ve hayvanların hayatı ve sıhhati için tehlike teşkil eden ve olumsuz davranışları denetim edilemeyen, bulaşıcı yahut tedavi edilemeyen hastalığı bulunan ya da sahiplenilmesi yasak olanlarına”, Veteriner Hizmetleri, Bitki Sıhhati, Gıda ve Yem Kanunu’nun 9. unsurundaki “Hayvanlara ötenazi yapmak yasaktır. Fakat, hayvanlara acı ve ıstırap çektiren yahut güzelleşme durumu bulunmayan hastalık durumlarında, akut bulaşıcı bir hayvan hastalığının önlenmesi ya da eradikasyonu emeliyle yahut insan sıhhati için risk oluşturan durumlarda, davranışları insan ve hayvanların hayatı ve sıhhati için tehlike teşkil eden ve olumsuz davranışları denetim edilemeyen durumlarda veteriner doktor tarafından ötenazi yapılmasına karar verilebilir. Ötenazi süreci veteriner tabip tarafından yahut veteriner tabip nezaretinde yapılır.” kararları uygulanacak. Belediyeler, sahipsiz köpeklere ait yürüttüğü iş ve süreçlerde Konut Hayvanlarının Korunmasına Dair Avrupa Mukavelesi kapsamında gerekli idari önlemleri almaya yetkili olacak. “Yerel idareler ismine toplanan sahipsiz hayvanların bakımevi dışında bir yere terk edilmesi yahut bakımevinde barındırılan köpeği bakımevi dışında bir yere bırakmak” fiilleri yasak kapsamına alınacak. Böylelikle sahipsiz hayvanların toplanması, barınaklara götürülmesi ve bu hayvanların sahiplendirilinceye kadar barınaklarda bakılmasına ait kararların uygulanmasın ve lokal idarelerin misyonlarını yerine getirmesi amaçlanacak. Hayvanlara yapılacak müdahalenin yalnızca tıbbi gerekçelerle değil Kanunda yer alan öteki istisnai durumlarda da yapılabilecek. “Yerel idareler ismine toplanan sahipsiz hayvanların bakımevi dışında bir yere terk edilmesi yahut bakımevinde barındırılan köpeği ‘bakımevi’ dışında bir yere bırakmak” fiilleri yasak kapsamına alınacak. Böylelikle sahipsiz hayvanların toplanması, hayvan barınakşarın götürülmesi ve bu hayvanların sahiplendirilinceye kadar barınak bünyesinde bakılmasına ait kararların uygulanmasının ve mahallî idarelerin vazife ve sorumluluklarını eksiksiz olarak yerine getirmelerinin sağlanması amaçlanacak. İl Hayvanları Müdafaa Konseyinin misyonları ortasına, hayvan ve etraf sıhhatini muhafazaya yönelik olarak sahipsiz hayvanlardan kaynaklı problemleri belirlemek ve bu problemlere ait tahlil teklifleri üretmek eklenecek. Düzenlemeyle başta mahallî idareler olmak üzere öbür ilgili kurum ve kuruluşlara yapılacak dayanağın kapsamı genişletilecek. Buna nazaran de insan, hayvan ve etraf sıhhatinin korunması emeliyle barınaklar, hastaneler ve ameliyathaneler kurmak; bunlara ait ilaç, alet ve ekipmanları temin etmek ile bakımevlerinde bakım, rehabilitasyon ve sahiplendirme üzere faaliyetleri yürütmek için başta mahallî idareler olmak üzere öteki ilgili kurum ve kuruluşlara teşvik yahut Bakanlıkça uygun görülen ölçülerde mali takviye sağlanacak. Ödenekler diğer bir gaye için kullanılamayacak Hayvanları müdafaaya yönelik kararlara ters hareket eden yahut sahiplendiği hayvanların bakımını önemli halde ihmal eden ya da onlara ağrı, acı yahut ziyan veren bireylerin kontrolle yetkili merci tarafından hayvan bulundurması yasak olacak ve hayvanlarına el konulacak. Kelam konusu hayvanlardan sahiplendirilme niteliği olanlar sahiplendirilinceye kadar hayvan bakımevinde barındırılacak. Caydırıcılığın sağlanması için sahipli hayvanın sahibi tarafından terk edilmesi kabahatine ait idari para cezası hayvan başına 2 bin liradan 60 bin liraya çıkarılacak. Lokal idareler ismine toplanan sahipsiz hayvanları barınak dışında bir yere terk eden yahut barınakta barındırılan hayvanı barınak dışında bir yere bırakanlara ise hayvan başına 50 bin lira idari para cezası verilecek. Teklifle, Hayvanları Muhafaza Kanunu’ndaki “yerel hayvan muhafaza görevlileri”ne ait karar yürürlükten kaldırılacak. Büyükşehir belediyeleri, vilayet belediyeleri ve nüfusu 25 bini aşan belediyeler, “sahipsiz yahut güçten düşmüş ya da tehlike arz eden hayvanların korunması ve sahiplendirilinceye kadar bakımının yapılması ile rehabilitasyonunun sağlanması” hedefiyle hayvan barınakları kuracak. Belirtilen hayvanlar, ilgili belediyeler tarafından hayvan barınaklarına götürülecek. Hayvan barınağı kurma zaruriliği olmayan belediyeler ile vilayet özel yönetimleri, sorumluluk alanındaki bu hayvanları en yakın hayvan bakımevine götürecek. Belirtilen kaynağı ayırmayan belediye başkanı ve meclis üyeleri ile ayrılan kaynağı hayvan barınakları kurmak, sahipsiz hayvanları toplamak, “rehabilite etmek” yahut sahiplendirilinceye kadar bakmak için harcamayan yahut bu kaynağı diğer maksatlar için sarf eden belediye başkanı ve belediye yetkililerine 6 aydan 2 yıla kadar mahpus cezası verilecek. Söz konusu belediyeler 31 Aralık 2028’e kadar belirtilen hayvan barınakları kurmakla ve mevcut bakımevlerinin şartlarını güzelleştirmekle yükümlü olacak. Belediyeler, 31 Aralık 2028’e kadar hayvan barınakları kurmak, rehabilitasyon süreçlerini gerçekleştirmek ve sahipsiz hayvanlara sahiplendirilinceye kadar bakmak için mutlaklaşmış en son bütçe gelirlerinin binde 5’i oranında kaynak ayıracak. Bu oran, büyükşehir belediyelerinde binde 3 olarak uygulanacak. Verilen önergenin kabul edilmesiyle, belediyelerce bu oranların üzerinde yapılan harcamaların yüzde 40’ı, Hazine ve Maliye Bakanlığınca belediyeye aktarılacak. Aktarılacak fiyat hiçbir biçimde husustaki oranların yüzde 40’ını geçemeyecek. Ayrılan ödenekler diğer bir emel için kullanılamayacak. Kedi ve köpek sahipleri, hayvanlarını en geç 31 Aralık 2025’e kadar dijital kimliklendirme sistemleriyle kayıt altına aldırmak zorunda olacak. Sahipsiz hayvanlara ait yürütülecek çalışmalarda, kedi ve köpeklerin sahipli hayvan statüsüne alınabilmesi için Veteriner Hizmetleri, Bitki Sıhhati, Gıda ve Yem Kanunu kapsamında Tarım ve Orman Bakanlığı veri tabanına kaydedilmesi zaruriliği bulunduğundan “sahipli hayvan” ve “sahipsiz hayvan” kavramları açık bir formda tanımlanacak.
|