Avrupa Birliği (AB) Savunma Bakanları ve NATO Genel Sekreteri Mark Rutte, Ukrayna’daki savaşın 1000. gününde Brüksel’de toplandı.
Toplantının ana gündemi, Ukrayna’ya askeri yardımların artırılması ve Avrupa’nın savunma endüstrisinin güçlendirilmesiydi. Ukrayna Savunma Bakanı Rüstem Umerov, toplantıya görüntü konferans yoluyla katıldı.
AB Dış Bağlar ve Güvenlik Siyaseti Yüksek Temsilcisi Josep Borrell, vazifesi Kaja Kallas’a devretmeden evvel son sefer bu toplantıya başkanlık etti.
ABD KESERSE, AB ÜSLENMELİ
Borrell, toplantı öncesi yaptığı açıklamada, “Bu, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in hayal bile edemeyeceği bir şey. İki haftada Kiev’e girip Ukrayna’nın rejimini değiştirmeyi planlıyordu. Lakin 1000 gün sonra Ukraynalılar hâlâ direniyor,” dedi.
Borrell, savaşın başlamasından bu yana Avrupa’nın savunma endüstrisi üretiminin yüzde 30 arttığını söz etti fakat bunun kâfi olmadığını vurguladı.
Borrel “Ukrayna’ya dayanağı artırmamız gerekiyor, lakin bu sadece mühimmat ve silah üretimiyle sonlu kalmamalı,” dedi. Avrupa’nın savunma kapasitesini genişleterek NATO içinde kendi stratejik yeteneklerini inşa etmesi gerektiğini belirtti.
Borrell, “Avrupalılar savunma konusunda yalnızca bir fabrika olmaktan çok daha fazlasını yapmak zorundadır. NATO Avrupa’nın savunmasını organize ederken Avrupalılar kendi güvenlik sorumluluklarını da üstlenmelidir,” sözlerini kullandı. ABD’nin Ukrayna’ya dayanağını kesme ihtimaline karşı, Avrupa’nın bağımsız karar alabilmesinin kritik değer taşıdığını söyledi.
ABD’nin uzun menzilli silahların Ukrayna tarafından sonlu halde Rus topraklarında kullanımı için müsaade verdiğine ait sorulara cevap veren Borrell, bahsin toplantıda ele alınacağını belirtti ve “Ukraynalıların kendi topraklarını savunmak için Rusya topraklarında Ruslara karşı savaşmasına müsaade vermek büsbütün milletlerarası hukuka uygundur,” açıklamasında bulundu.
SİLAH KISITLAMALARI KALKMALI
NATO Genel Sekreteri Mark Rutte, savaşın 1000. gününe denk gelen toplantının sembolik değerini vurguladı. Rusya’nın yanında Çin, İran ve Kuzey Kore’nin de yer aldığı bir eksene dikkat çeken Rutte, Ukrayna’ya teslim edilen silahlara kısıtlamalar koymamanın en hakikat karar olduğunu söyledi. Lakin bu kararın AB ülkelerinin kendi inisiyatifinde olduğunu da ekledi.
Rutte, NATO ve AB’nin savunma stoklarını yenilemek ve hazırlığı artırmak için birlikte çalıştığını kaydetti. Avrupa’nın savunma endüstrisinde artan üretim kapasitesine karşın daha fazlasına gereksinim olduğunu lisana getirdi.
Borrell, Avrupa’nın yalnızca “tepki veren” bir aktör olamayacağını ve bağımsız bir güvenlik siyaseti geliştirmesi gerektiğini belirtti. Borell, “Avrupalılar, oturup Amerikalıların ne yapacağını bekleyip reaksiyon vermekle yetinemez,” dedi.
Toplantıda, AB ülkelerinin Ukrayna’ya verdikleri silahların kullanımına yönelik sınırlamaların kaldırılması konusu da tartışıldı. Borrell, bu adımın Avrupa’nın savunma kapasitesini artırması ve Ukrayna’ya daha faal dayanak sunması için kıymetli olduğunu söz etti.
Toplantı, Ukrayna savaşının 1000. gününde Avrupa’nın güvenlik siyasetlerinde daha stratejik bir durum almasının gerekliliğini bir defa daha gözler önüne serdi. NATO ve AB’nin iş birliği, bölgenin uzun vadeli güvenliği için kritik bir öge olarak değerlendirildi.