Adriano Leite Ribeiro, bilinen ismiyle Adriano… 2004-2009 yılları ortasında konsol oyunlarının vazgeçilmez ismi, Inter’in yıldızı, Brezilya’nın yeni Ronaldo’su…
Futbola Flamengo altyapısında başlayan Adriano, A grupta kendini gösterdikten 1 yıl sonra 13 milyon euro karşılığında 2001 yılında Inter’e transfer olmuştu. 2002 yılının birinci yarısında Fiorentina’da kiralık forma giyen, 2002 yazında 14 milyon euro karşığında Parma’ya transfer olan Adriano, 1,5 yıl sonra 23 milyon euroya Inter’e geri dönmüştü.
Parma’da 45 maçta 26 gol ve 5 asist yapan Adriano’nun asıl çıkışı ise Inter formasıyla olmuştu. Serie A devinde yaklaşık 5 yılda 180 maça çıkan Adriano, sol ayağından çıkan sert şutları, güçlü fiziği ve süratiyle dünya futbolunun tepesine çıktığı bir 3 yıl yaşamıştı.
Inter’de 4 defa Serie A, 2 sefer İtalya Kupası ve 3 kere İtalya Muhteşem Kupa zaferleri yaşayan Adriano, Brezilya formasıyla da birer sefer Copa America ve Konfederasyonlar Kupası şampiyonluğu elde etti.
2008 yazında Sao Paulo’ya kiralık giden Adriano’nun mesleği düşüşe geçti, 2009 yılında Bonservisiyle futbola başladığı Flamengo’ya imza atan Adriano, bir yıl sonra Roma ile Avrupa futboluna dönmeye çalışsa da 8 maça çıktı ve başarılı olamadı ve mesleğindeki çöküş periyodu başladı.
2012’de Corinthians’a giden, kısa mühlet sonra kulüpsüz kalan, daha sonra Flamengo’ya imza atan lakin oradan da ayrılıp kulüpsüz kaldıktan sonra Athletico Paranaense’ye giden Adriano, 2014 yılında futbolu bırakıp 2016 yılında Miami United ile geri dönüş denemesi yapmış fakat Mayıs 2016’da 34 yaşında mesleğine nokta koymuştu.
Kulüp mesleğinde toplam 331 maça çıkan ve 150 gol, 42 asistle oynayan Adriano, Brezilya formasıyla çıktığı 48 maçta 27 gol atmıştı.
Parladığı ve fenomen olduğu Inter’de 180 maça çıkan Adriano, 177 maçta 74 gol ve 28 asistle oynamıştı.
Geçtiğimiz haftalarda faveladan bir görüntüsü toplumsal medyaya düşen Adriano’nun imgesi sevenlerini şoke etmişti. Pekala ne oldu da Adriano’nun mesleği tepeden okuş aşağı gitti? Uyuşturucu bataklığına mı saplandı, alkol sorunu mi yaşadı? Efsane futbolcu, The Players Tribune’de ‘Favelama mektup’ başlıklı yazısında futbol mesleği ve birçok bahse dair bir yazı yazdı.
İşte Adriano’nun kaleminden dökülenler…
Bir vaat olmanın nasıl bir his olduğunu biliyor musunuz? Ben biliyorum. Hem de yerine getirilmemiş bir vaat. Futbolun en büyük israfı: Ben.
İsraf sözünü biliyorum. Yalnızca kulağa beğenilen geldiği için deği, hayatımı boşa harcamaya takıntılı olduğum için. Ben bu türlü çılgınca israfla memnunum. Bu etiketi seviyorum.
Söyledikleri üzere uyuşturucu kullanmıyorum. Suça bulaşmadım, bulaşmıyorum lakin bu olabilirdi. Kulüplere gitmeyi sevmem.
Sürekli mahallemde Nana’nın büfesine giderim. Beni görmek isterseniz uğrayın. Neredeyse her gün içiyorum.
Kendimle ilgili diğerlerine açıklama yapmayı sevmiyorum. Alın size her şeyin açıklaması. İçiyorum zira borçlu kalmaya devam eden bir ‘vaat’ olmak kolay değil. Bu durum benim yaşımda daha da kötüleşiyor.
Bana ‘imparator’ diyorlar. Bunu bir düşünün. Avrupa’da imparator lakabını almak için favelayı terk eden bir adam. Bunu nasıl açıklarsınız? Tahminen de kimi şeyleri gerçek yaptım.
Birçok insan stadyumların ihtişaımdan vazgeçip eski mahallemde oturup hayatıunutana kadar içmemin nedenini anlamadı. Geri dönmesi güç bir karardı lakin artık bundan bahsetmek istemiyorum. Bir seyahate çıkmanızı istiyorum.
Rio’nun gösterişli bir bölgesi olan Barra da Tijuca’da uzun yıllar muvaffakiyetim fakat göbek deliğim favelaya gömülü: Vila Cruzeiro, Complexo da Penha.
Haydi atlayın, motosikletle oraya gidelim. Zira kendimi orada rahat hissediyorum.
Bugün Adriano’nun çok özel bir yerde arkadaşlarıyla birlikteyken nitekim neler yaptığını göreceksiniz. Saçmalık yok, düzmece gazete manşetleri yok, yalnızca gerçekler…
Mahallenin teşebbüste Ordem e Progresso alanı var. Burada, San Siro’dan daha fazla futbol oynadım. Favelaya gitmek için buradan geçmek zorundasınız, futbol kendini hayatımıza dayatıyordu. Babam burada çok memnundu. Onu herkes tanırdı. Mirinho. Kime isterseniz sorabilirsiniz.
Her cumartesi tıpkı rutini yapardık. Erkenden uyanır ve çantasını hazırlayıp alana gitmek isterdi. ‘Haydi, seni bekliyorum. Bugünkü maç sıkıntı olacak’ kaygısı. O vakitler amatör kadromuzun ismi Hang’dı. Uzun müddet sarı-mavi formayla oynadım. Parma’nın renklerimin birebiri. Avrupa’ya gittikten sonra bile buradaki maçları bırakmadım. 2002’de tatilden geldiğimde havalimanından taksiyle direkt buraya geldim, annemi bile görmeden maça girdim. Yakın arkadaşlarımla günlerce futbol oynardık. 3-4 gün sonra insanların ortasına katılırdık. Mahallenin her yerinde futbol oynayarak dolaşırdık, bardan bara giderdik. Ben İtalya’dayken babam beni faveladaki amatör lig finalinde gruba yazdı. Rakipler titriyordu, ‘Bu haksızlık’ diyordu. Babam da ‘Umurumda değil, oynayacaksın’ diyordu. Doğal ki oynadım. Çok hoş bir kadromuz vardı. O ekiple Şampiyonlar Ligi’nde bile oynayabilirsiniz.
Size bir fotoğraf çizeyim: Rio’da yıl sonuna gerçek sıcak hava, yüksek ses müzik, samba, kıyıda yürüyen hoş esmer bayanlar. İlah affetsin lakin dünyada bundan daha uygunu yok.
Finali kazandık, favela yanıyordu. Havai fişekler, kutlamalar… Futbolu da içmeyi de bu alanda öğrendim. Babam çocukların içmesinden hiç hoşlanmazdı. Beni birinci kere içerken yakaladığını hatırlıyorum. 14 yaşındaydım ve mahalledeki herkes kutlama yapıyordu. Alana ışıklandırma yapılmıştı, barbekü partisi eşliğinde oyun oynuyorduk. Beşerler dans ediyordu. Ben o vakit içmiyordum lakin tüm arkadaşlarım içiyordu. ‘Artık yeter!’ dedim ve plastik bir bardağa içki doldurdum. Annem oradaydı, gördü fakat sessiz kaldı. Babam ise… Aman yaradanım. Harikulade bir telaşla bana hakikat koşmaya başladı. Teyzelerim ve annem durumu anladı ve babamı sakinleştirmeye çalıştı. Durdu, hiç konuşmadı. Elimden bardağı alıp yere fırlattı. ‘Sana bunu öğretmedim oğlum’ dedi. Babam favelamızın önderiydi. Çocukları futbola yönlendirir, berbat alışkanlıklar edinmelerine mani olmaya çalışırdı. Fakat kendisi sağlam bir alkolikti. Çocukları alkol alırken gördüğünde şişeleri ve bardakları devirirdi fakat daha sonra alıştı, bir arada içmeye başladık. Bir efsaneydi, onu çok özlüyorum. Babamın mevti hayatımı sonsuza kadar değiştirdi. Bugüne kadar hala bu durumun tesirinden çıkamadım.
Favelamız Viva Cruzeiro dünyanın en hoş yeri değil, tam zıddı çok tehlikeli bir yer. Hayat güç, beşerler acı çekiyor. Birçok arkadaşım diğer yollar izlemek zorunda kaldı. Burada şiddetten ölen insanları saysam günler alır. Fırsatı olan öbür yerde yaşamaya sarfiyat.
Babam, buradaki bir partide başından vuruldu. Başıboş bir kurşun alnından girdi ve başının gerisinde kaldı. Tabipler kurşunu bir türlü çıkaramadı. Babam sık sık nöbet geçirmeye başladı. Ondan sonra ailemin hayatı asla eskisi üzere olmadı. Babam vurulduğunda ben 10 yaşındaydım. Onun krizleriyle büyüdüm. Bir daha hiç çalışamadı, ailenin tüm yükü annemin sırtına bindi. O da bu durumla yüzleşti ve bizim için çalıştı. Bu mahallede herkes azla yetinir. Komşuluk da üst düzeydedir. Bilhassa çocukların düzgün beslenmeleri için herkes elinde ne varsa verirdi. Teyzelerimden biri yemek fişi veren bir iş bulmuştu. Anneme fişleri verir ve ‘Adriano’ya yiyecek alırsın’ kaygısı. Bu beşerler olmadan ben hiçbir şey olmazdım.
Çocukken annem işe giderdi, ben anneanneme. O da beni idman için Flamengo tesislerine götürürdü. Evvelce sokağın sonunda bir çukur arkası ve orada banyo yapardık. Faveladaki çocuklar yüzmeyi bu türlü öğrenir, denizde değil. Bugün bile bunu, denize girmeye tercih ederim. Havuza, denize yalnızca güçlü mahallelerden biri üzere gözükmek için girerim. Çatıda duş almak ve başından aşağı bir kova su dökmek gibisi yok.
Favelada herkes birbirini tanır. Kapıyı açıp dışarı çıktığın an herkesle bağlantı halindesin. Meskenler yan yana. Avrupa’ya taşındığımda beni en çok şaşırtan şey sokakların sessizliği olmuştu. Beşerler birbirini selamlamıyor, herkes başka yaşıyordu. Milano’daki birinci Noel benim çin çok zordu. Bizde Noeller çok kalabalık kutlanır. Inter’deki birinci Noel’imde konutumda yalnızdım. Hava çok soğuktu. Sokaklar boş, günler çok kısa, hava yağışlı… Hiçbir şey yapmak istemedim, konutumu çok özlemiştim.
Seedorf kusursuz bir arkadaştı. O ve eşi, Noel öncesi akşam yemeğine beni de davet etmişti. O günkü aklımla inanılmaz bir yemekti lakin ben tekrar de Rio’da olmak istiyordum. Yemekte çok kalmadım, özür dileyip meskenime geri döndüm. Çabucak annemi arayıp ‘Mutlu Noeller’ dedim. O da ‘Herkes burada, bir tek sen yoksun’ dedi. Arttan gelen kahkahaları duyabiliyordum. Herkes dans ediyordu. Ben de ağlamaya başladım. Annem ‘İyi misin oğlum’ dedi. ‘Evet, arkadaşın konutunda yemekteydim, yeni geldim.’ dedim. Yemekte pasta olduğunu söylediğinde tekrar ağlamam başladı. Annemin pastaları çok uygundur. Onu ve oradaki her şeyi çok özlemiştim. Hıçkıra hıçkıra ağlıyordum. Yıkılmıştım, bir şişe vodka aldım ve koca şişeyi tek başıma içtim. Bütün gece ağlayarak içtiğim için kanepede sızmıştım.
Daha sonra düşünmeye başladım. İlah bana Avrupa’da futbolcu olmak fırsatı vermişti. Ailemin hayatı bu sayede çok değişti ve gelişti. Tüm bunlara karşılık olarak futbol oynamam gerekiyordu. Küçük bir bedel. Bunu başımda netleştirdim.
Inter’den ve İtalya’dan kaçıp buraya saklanmaya geldim. 3 gün boyunca dar sokaklarda yürüdüm ve kimse beni bulamadı. Favelanın bir numaralı kuralı: Ağzını kapalı cins. Polis beni arıyordu , İtalyan basını çıldırmıştı. Rio polisi, kaçırıldığımı düşünüp buraya operasyon düzenledi. Bir favela çocuğuna favelasında ziyan verilir mi hiç? Çıldırmışlar. O süreçte herkes beni çok eleştirdi. İster beğenin ister beğenmeyin, benim özgürlüğe ihtiyarım vardı. İtalya’da sokaka her çıktığımda kameralara dikkat etmek zorundaydım. Karşıma kim çıkarsa çıksın tetikte olmak zorundaydım ve buna dayanamıyordum. Burada o denli bir şey yok. Dışarı çıktığımda kimse ne yaptığımı bilmez ve bununla ilgilenmez. Favelaya neden geldiğimi bilmiyorlardı. İçki, bayanlar, uyuşturucu olduğunu düşünüyorlardı fakat hayır, özgürlük istiyordum. Tekrar insan olduğumu hatırlayıp yaşamak istiyordum. İşte gerçek bu.
İstediklerini yapmaya çok çalıştım. Mancini ile çok konuştum, Jose Mourinho ile çok denedim, Moratti’nin omzunda ağladım lakin istediklerini yapamadım. Birkaç hafta yeterli kaldım, içkiden uzak durdum, at üzere çalıştım lakin her zamanki üzere geri döndüm. Herkes bana laf atıyordu ve ben buna dayanamıyordum.
İnsanlar ‘Vay canına! Adriano 7 milyon euro kazanmayı bırakıp burada yaşamayı seçti. Her şey bunun için miydi?’ diyorlar. En çok duyduğum şey bu lakin neden yaptığımı bilmiyorlar. Kendimi uygun hissetmediğim için yaptım. Özgürce yaşamaya gereksinimim vardı. İşte mahallemi gördünüz, burada yaptıklarımızda bir yanlış var mı? İnsanları hayal kırıklığına uğrattığım için üzgünüm. Favelamda aradığım tek şey huzur. Burada çıplak ayakla ve gömleksiz yürüyorum, yalnızca şort giyiyorum. Domino oynarım, kaldırılda otururum, çocukluğumu hatırlarım, müzik dinlerim, dans ederim, bir yerde uyuyakalırım.
Bu sokakların her birinde babamı görüyorum, daha ne isterim ki?
Buraya bayanları bile getirmiyorum. Kendi mahallemdeki kızlarla da hiç işim olmaz. Zira yalnızca huzur ve özümü hatırlamak istiyorum. Bu yüzden daima buraya dönme gereksinimi hissediyorum. Burada sahiden hürmet görüyorum. İşte benim öykün bu türlü.
Vila Cruzeiro, dünyadaki en uygun yer değil lakin benim yerim.