Beyaz bayrağı ne vakit çekti?
Cuma günü çekti
Anlamı ne?
Yenildim demek. Ringe havlu atmak gibi…
Yok yok yanlış anlamayın seçime beyaz bayrak çekmedi, 14 Mayıs’ta tartıya çıkacak, iktisada havlu
attı.
Neden mi bu türlü düşünüyorum?
Cuma günü Kur Muhafazalı Mevduat faizini özgür bıraktı da ondan. ‘Ben ekonomistim, ekonomiyi iyi
bilirim’ diye kurduğu model çöktü de ondan…
Bu yüzden beyaz bayrak çekti, dedim.
Bugüne kadar söyledikleri!..
Kuş oldu, uçtu, gitti. Erdoğan bütün kötülüklerin anası dediği faizin artırılmasına onay verdi.
Merkez Bankası Başkanı 2021 yılının eylül ayından beri faizi indirmekle, Hazine ve Maliye Bakanı KKM
keşfederek mucize yaratmakla övünüyordu.
Faiz siyaseti çöktü… KKM çöktü… Bütçe çöktü… Merkez Bankasının rezervleri çöktü… Kamu
bankaları çöktü… Aslında iktisat çöktü…
Cuma günü Varlık Fonu tarafından kamu bankalarına 112 milyar lira sermaye desteği yapıldı. 5.5
milyar Euro fiyatında. Beş yılda dördüncü sermaye artırımı!…
Neden sanki?
2021 yılının eylül ayında aylık yüzde 1.1’lik artış, yıllık yüzde 19,5’luk enflasyonla yaşıyorduk. Erdoğan
Merkez Bankası Başkanı’nı kovdu, kendi üzere düşünen Şahap Bey’i getirdi, düğmeye bastılar.
Amaçları kuru yükselterek (Euro/Dolar) ihracatı teşvik etmek, tıpkı vakitte ucuz iş gücü ile maliyetler
düşürmekti.
Hesapları emekçi fiyatlarının 300/350 Dolar olmasıydı. Dışarıyla bu türlü rekabet etmeyi planladılar.
Amaçları Çin’in yerine geçmekti. Avrupa’nın yeni Çin’i olmaktı. Yabancı sermayenin akın akın
geleceğini zannettiler.
İlk günler, kurdukları yeni sisteme ‘Çin modeli’ dediler, reaksiyon gelince dediklerini yalayıp yuttular. Maliye
Bakanı Nebati, ‘neo klasik iktisat niyetinden epistemolojik bir kopuşu temsil eden heteredoks yaklaşım günümüzde giderek ön plana çıkan davranışsal iktisat ve nöro-ekonomi ile daha fazla ehemmiyet kazanmaktadır’ diyerek Türk Modelini açıkladı.
İşte o günden beri iki yakamız bir ortaya gelmedi. İktisat dikiş tutmadı.
Hadi biz derin felsefi yaklaşımı, çığır açan sözleri biz anlamadık diyelim ekonomistler de anlamadı.
Piyasa hiç anlamadı.
Dolar 19 lirayı, Euro 20 lirayı aştı.
Enflasyon yüzde yüzleri gördü.
Faiz yüzde 30/35 bandına oturdu.
Bakmayın siz Merkez Bankası siyaset faizinin yüzde 8,5 olduğuna. O inat faizi. O Saray’a yaranma
faizi. O Merkez Bankası’nın koltuğunu muhafaza faizi. O Erdoğan’ın gönlü olsun faizi.
Çünkü hiçbir manası yok.
Saray’dan biri çıkıp şunu izah edebilir mi? Bankalar yüzde 30 faizle mevduat topluyor, yüzde 14 ile
ticari kredi veriyor. Ticari krediyi alan mal ve hizmeti yüzde 60/70 artırımla satıyor. Zira enflasyon
yüzde 60/70…
Bu nasıl ekonomik tertip?
Son beş yılda Türkiye’yi deneme tahtasına çevirdiler. Sabah erken kalkan bir parmak attı. Sonuç:
Yüksek enflasyon…
Yüksek döviz kuru…
Ve yüksek faiz…
Devasa cari açık, devasa bütçe açığı, döviz cinsinden çok borçlanma, sağa sola swap yapalım diye para
dilenme!..
Türkiye’nin geldiği yer bu. Haydi bakalım çıkın işin içinden. Sakın sarsıntı oldu da bu türlü oldu, demeyin.
Depremin maliyeti tam manasıyla bütçenin üzerine binmedi. Bu zelzele öncesi halimiz.
Erdoğan ve Nebati ocak ayından itibaren enflasyonun denetim altına alınacağını baz tesiriyle ineceğini
söylemişlerdi. Enflasyon indi mi?
Hayır… Her ay geçen yılın yakıcı şiddetiyle olmasa bile ağır hasar vererek yükselişin sürdürüyor.
Ramazan ayında marketlerdeki 36 eserden 25’inin fiyatı artmış. Ete son 15 günde gelen artırım yüzde
16…
Kıyma 300 lirayı geçti. Yüzde 40’ı yağ olan eti ekonomik kıyma diye kilosunu 270 liradan satıyorlar.
Bir kilo pirzola 550 lira. Bir kilo bonfile 600 lira. Sucuk 850, pastırma 900 lira.
Saray farkında mı bilmiyorum uyguladıkları Türk Modeli nedeniyle bir jenerasyon et yüzü görmeden
büyüyor. Pirzolanın ne olduğunu bilmeyen milyonlar var. O kadar fakirleştik ki beşerler zerzevata bile
ulaşamıyor.
İTO İstanbul’daki enflasyonu açıkladı. 45 aydır fiyatlar daima artıyor. Geçen ay artış yüzde 2,95.
Gıdada 3,97. Siz ona 4 deyin. 12 aylık enflasyon (şubattan şubata) yüzde 73…
Saray, Kur Muhafazalı da faizi artırarak dolara kaçışın önünü kesmeye çalışıyor. Doları seçime kadar 19’da
tutma kederinde. Dolar rayından çıkarsa seçim öncesi enflasyon patlar. Dehşetleri bu.
Zaten patlamış halde diyeceksiniz, infilak eder diyeyim.
Yıllardır enflasyonu indirmek, denetim altına almak için faizin indirilmesi gerektiğini savunan Erdoğan
enflasyonu dizginlemek için cuma günü faizin artırılmasına müsaade verdi.
Bu beyaz bayrak çekmek değil mi?
Bu havlu atmak değil mi?
Geçenlerde Avrupa Birliği’nin düzenlediği bağışçılar konferansında Türkiye için 6,5 milyar dolar
toplanmış. Bağışçılar konferansı afette yıkılmış fakir ülkeler için toplanırmış. Afganistan üzere, Sudan
gibi, Somali üzere ülkelere yardım amacıyla…
Bu defa dünyanın iktisadı en büyük 10 ülkesi ortasına girmeye ramak kalan Türkiye için toplandı.
Yoksa Türkiye iflas etti de haberimiz mi yok?
Yoksa ekonomimiz battı da bize mi söylemiyorlar?